Verslagen
Een droomreis. (Het ware verhaal van Ariëtte)
12-10-2018
Een droomreis.
Op 4 september 2018 stapte ik aan boord van de Blue Roger. Het was een kleine droom die uitkwam, want in 2017 was ik op Java en Bali geweest en ik vond het toen zo jammer dat ik geen tijd meer had om naar de meer oostelijk gelegen eilanden te gaan, waarvan men zei dat ze veel minder toeristisch waren. Dus toen San en Frank vertelden dat ze tijdens het tweede deel van hun wereldreis ook Indonesië zouden aandoen, tekende ik, ondanks hardnekkige zeeziekte, onmiddellijk in.
Het is een fantastische reis geweest. Natuurlijk ten eerste omdat het heerlijk is om met een vertrouwd vriendenstel twee weken vakantie door te brengen op hun comfortabele schip met een eigen hut, en eindelijk eens te ervaren hoe het leven aan boord is op zo’n lange reis. Maar er is daarnaast denk ik geen leukere manier om een gigantische eilandrijk als Indonesië zo goed te leren kennen als per (zeil-)schip. Je ziet al zeilend het gevarieerde landschap als een trage film aan je voorbijtrekken. De vele machtige vulkanen doen je vanaf het water pas goed beseffen dat je midden door de roemruchte ‘ring of fire’ vaart, een van de meest beweeglijke gebieden op aarde, waar aardbevingen en vulkaanuitbarstingen helaas tot de dagelijkse realiteit behoren. Die vulkanen zorgen ook voor een zeer afwisselend landschap: van kurkdroge, bruinrode hellingen, tot sappige groene weides en weelderige palmplantages (foto’s ook van Sandra, die een veel betere camera heeft dan ik).
Volgens de reisgids was het bijvoorbeeld aan de uitbarsting van de vulkaan Tambora in 1815 (de grootste natuurramp uit de moderne geschiedenis, waardoor 1816 wereldwijd ‘het jaar zonder zomer’ is gaan heten) te danken dat Sumbawa, de vele doden destijds ten spijt, al twee eeuwen vruchtbare landbouwgrond heeft, waardoor het eiland een rijke rijstproductie kent en niet afhankelijk is van toerisme. Sumbawa maakte inderdaad, vergeleken bij de andere eilanden, een opvallend welvarende en opgeruimde indruk. Straten, wegen en huizen waren zeer goed onderhouden en opgeruimd, en er lag heel weinig zwerfvuil. Op de markt waren er rijpe mango’s en ananassen en spannend ander fruit in overvloed, en het kostte een habbekrats begreep ik vergeleken bij de andere eilanden. Overigens moest je bij de stalletjes verse vis toch nog wel even oppassen dat je niet struikelde over de dode rat op de grond.
Sail2Indonesia
Wat deze reis ook heel bijzonder maakte was dat Sandra en Frank met hun boot deel uitmaakten van de jaarlijkse rally Sail2Indonesia, waarbij in de havens en ankerplaatsen door de lokale autoriteiten allerlei culturele programma’s waren georganiseerd die voor de gewone toerist nooit beschikbaar zouden zijn. Overal waren er ontvangsten met heerlijk eten, uitvoeringen van lokale dansen en rituelen, en vele speeches van plaatselijke en soms nationale hoogwaardigheidsbekleders van het ministerie van Toerisme, die elkaar in spreektijd probeerden te overtreffen. Dit alles om het maritieme toerisme in Indonesië te stimuleren. Studenten van lokale scholen voor toerisme stonden steeds paraat om in redelijk goed Engels ons van dienst te zijn.
Op Flores kregen we naast dansen prachtige krijgsrituelen te zien, uitgevoerd door jonge gespierde jongens met buffelachtige maskers, die elkaar met zwepen van touw te lijf gingen, afgeweerd door schilden. Dat het af en toe ook wel eens mis was gegaan bleek wel uit de diepe littekens die sommige van hen hadden. Op Sumbawa werden we ontvangen in een klein dorpje bij de haven waar de lokale bevolking spannend eten voor ons had gemaakt en waar ze in kleine smederijen machetes maakten. Die taak was het dorpje ooit door de sultan toebedeeld, maar inmiddels werden alleen de lemmeten nog in het dorp gemaakt, de fraai bewerkte houten heften kwamen inmiddels uit China. (Dat laatste gold trouwens ook, zoals later zou blijken, voor vele souvenirs in Indonesië, zoals de ‘handgeweven’ lappen en sarongs, waarvan men soms vergeten was het label met het land van herkomst verwijderen, en de ‘handgeknoopte’ rieten tasjes met batikvoering (die nieuwe hit dit jaar), die in grote stapels overal lagen, maar achteraf op de luchthaven veel goedkoper bleken dan bij dat schattige mannetje in de haven, die beweerde dat ze in zijn dorp gemaakt werden. Grappig dat wij als toeristen dat soort romantische verhalen zo graag willen blijven geloven, alsof de globalisering aan een land als Indonesië voorbij zou trekken.)
Op Sumbawa werden we ook getrakteerd op een culturele parade waarbij uit alle windstreken van het eiland klederdrachten en huwelijksrituelen getoond werden. Ook de militairen – zowel mannen als vrouwen-met-hoofddoek - ontbraken niet, waarbij de grote verrassing werd gevormd door een dansje in Gangnam style, waarvoor de kalashnikovs even moesten worden afgedaan. Stuk voor stuk waren het indrukwekkende culturele programma’s, die voor de gewone toerist waarschijnlijk niet zo gemakkelijk te vinden zijn.
Komodo’s en krokodillen
Over ons bezoek aan de Komodo-eilanden en de afschrikwekkende komodovaraan kunnen jullie alles lezen in Sandra’s verslag. Op Flores bezochten we ook nog een grot waarin een prachtig fossiel van een schildpad te zien was. Persoonlijk vond ik het ook nog wel even spannend toen we ankerden bij Gili Lawang (eilandje ten noordoosten van Lombok). Op het strand van de baai ontwaarden wij naast de voetsporen van Frank, die al iets vooruitgelopen was, opeens in het zand de voet- en staartsporen van een krokodil. Die moest dus even voor ons aan land zijn gegaan. Het was weliswaar een kleintje, en we hebben hem niet aangetroffen, maar ik was blij dat we weer in de dinghy terug naar de boot zaten. Daarna hebben we nog wel even gezwommen en gesnorkeld rond de boot, gesnorkeld, maar in dit soort baaien met mangrove bomen (waaronder de krokodillen zich verschuilen) blijf je toch altijd op je hoede.
(Niet) Zeeziek
Het zeilen rond Indonesië is geweldig, maar soms ook heftig, althans voor mij. De grote vulkanen en de smalle straten tussen de eilanden leiden tot sterk wisselende wind en sterke stromingen. Daarnaast zijn de afstanden enorm. De tocht tussen het laatste Komodo-eiland en het eerste eiland van Lombok (oftewel de hele noordkust van Sumbawa) kostte twee volle dagen zeilen, waarbij we met wind van soms wel meer dan 20 knopen geregeld 7-8 knopen hoog aan de wind konden varen. Spectaculair, niet in de laatste plaats door de onvolprezen zeilkunsten van Frank (die overigens heimelijk heel competitief is), waardoor er, in tegenstelling tot sommige andere boten in de regatta, nauwelijks gemotord hoefde te worden. Sandra is de zorgvuldige navigator, die ons met behulp van 2 verschillende tablets, een vaste computer en een boek met een beschrijving van de ankerplaatsen telkens weer veilig alle baaien en havens in en uit wist te loodsen. In Indonesië is dat geen overbodige luxe, want door de vele riffen voor de kust (volgens Frank ‘het tandsteen van de vulkanen’) kan de diepte plotseling van meer dan 100 meter naar 10 en minder dalen. De ankermanoeuvres waren eigenlijk ook de enige momenten waarop er af en toe kleine spanningen ontstonden, omdat Frank dan wel aan Sandra vroeg om aanwijzingen te geven, maar deze dan vervolgens soms weer doodleuk in de wind sloeg en zijn eigen koers voer. Maar verder viel er tijdens mijn aanwezigheid geen onvertogen woord, en was het een en al harmonie en gezelligheid. De hele dag door leuke kletsjes over geschiedenis, aardrijkskunde, soms een beetje politiek, en allerhande heerlijke nutteloze weetjes, en wikipedia-momentjes. Allemaal heel ontspannen. Persoonlijk betekende deze tocht voor mij overigens ook de overwinning van mijn van zeeziekte. Hoewel ik aan boord was gestapt met een batterij aan Scopoderm-pleisters, en zelfs een ultiem back-up scenario had voor als het echt niet ging (nl. het huren van een eenzaam villaatje op Bali) bleek ik aan twee primatourtjes bij het ontbijt genoeg te hebben om deze zeilreis aan te kunnen. Zelfs beneden koffie halen en ontbijt maken (fruitsalade!) tijdens het zeilen ging zonder problemen. Hoera wat een mijlpaal!
Varend dorp
Het leuke aan zo’n rally is dat je deel uitmaakt van een soort varende commune waarvan de inwoners elkaar steeds weer om de paar dagen tegenkomen in ankerplaatsen, afhankelijk van de snelheid waarmee iedereen de route aflegt. Er zijn mensen bij die alle festiviteiten bijwonen, er zijn er die langer het land op gaan, en er zijn erbij die veel willen duiken en snorkelen en nauwelijks cultuur op het land willen zien. Onderweg wordt kennis over de weers- en wateromstandigheden (plotselinge extreem harde wind, de aanwezigheid van visnetten, het aantal ankerplaatsen in een baai) uitgewisseld via de marifoon met de boten die in de buurt zeilen. Bij de ankerplaatsen is het telkens weer een feest van herkenning, waarbij de ‘dorpelingen’ hardop waarnemen wie er al ligt, wie er nog niet ligt, en van wie allang niets vernomen is. Sail2Indonesia 2018 was een bont gezelschap met veel Australiërs en Nieuwzeelanders, maar ook Duitsers, Amerikanen, Engelsen, Fransen, Zweden, Denen en een Spanjaard. Het gezelschap varieerde van gepensioneerde echtparen die al vele jaren over de wereldzeeën zwerven tot een jong stel dat pas een boot heeft gekocht en nog maar net kan zeilen. En van eenvoudige single hull schepen zonder douche met een schipper die veel te lang niet naar de tandarts is geweest, tot catamarans die veel weg hebben van varende penthouses, waarvan de vrouw des huizes niet kan wachten tot ze op Bali is om haar nagels en haar te laten doen. (Volgens Frank zijn catamarans overigens hopeloze zeilschepen die alleen maar voor de wind kunnen zeilen, wat inderdaad het geval bleek, want ze motorden soms een hele dag, terwijl wij dan grote stukken zeilden.) Aan het einde van de dag klimt iedereen gezellig even bij elkaar aan boord voor een borreltje, waarbij meestal zelf de drank en hapjes worden meegebracht en bij vertrek ook weer worden ingepakt en meegenomen. Als tijdelijke gast op de Blue Roger werd ik door iedereen even hartelijk ontvangen en ik voelde me echt onderdeel van een hechte gemeenschap van hele leuke mensen met ieder een interessant verhaal.
Om half 7 is het donker, dan gaat iedereen ‘thuis’ eten. Om 9 uur is het zogeheten ‘sailors’ midnight’. Wij gingen meestal tegen 10 uur naar bed. Half 11 was een latertje. Daar staat tegenover dat je ‘s ochtends om half 6 alweer uitgerust wakker wordt, gewekt door een koel briesje dat samen met de eerste zonnestralen de daklichten van je hut binnendringt, soms vergezeld van een penetrante brandlucht vanaf het land als gevolg van het verbranden van hout en afval door de eilandbewoners. Het eerste geluid dat je meestal in Indonesië hoort is het ochtendgebed dat via de luidsprekers van de moskeeën tot ver uit de kust te horen is.
Net als in een dorp wordt er tijdens zo’n rally onderling ook lekker gekletst en geroddeld, zeker als er ‘crew’ blijkt te zijn overgestapt naar een andere boot. Want dat vond ik een van de eyeopeners van deze zeilreis: er bestaat een hele wereld van zeezeilers, vaak solo en al lang onderweg, die via findacrew.net bemanning (crew) zoeken en vinden voor een deel van hun reis. Ook die crewers blijken een gevarieerd gezelschap. Uiteraard jonge vakantiegangers die voor een deel van hun wereldreis een paar weken aanmonsteren op een zeilboot, maar ook dames op leeftijd – ik noemde ze de sailing widows – die hun hele leven gezeild hadden, maar na het overlijden van hun echtgenoot geen zeilmaat meer hadden. Ze hadden thuis kinderen en kleinkinderen, maar gingen ieder jaar een paar maanden ‘crewen’ en zagen zo op late leeftijd nog heel veel van de wereld. Heel cool!
Lombok Bangkit!
Tenslotte ons bezoek aan Lombok, want dat was uiteraard heel bijzonder. De aardbevingen van deze zomer hebben de bebouwing op het noordelijke deel van het eiland vrijwel compleet verwoest en mensen leven nu in tenten en tijdelijke hutten naast of vlakbij hun vroegere huizen. De schade is echt onbeschrijfelijk. Er staat vrijwel niets meer overeind. De hele bodem is bezaaid met puin. Ons bezoek aan het eiland was aanvankelijk afgelast, maar de bevolking, die sterk afhankelijk is van toerisme, wilde juist graag dat wij toch zouden komen. Een Amerikaans stel nam het initiatief om een tijdelijke kleuterschool te helpen bouwen en geld in te zamelen voor de noordelijke regio (zie verslag Sandra). Het bezoek werd daardoor heel bijzonder en ik hoop dat we iets hebben kunnen bijdragen aan het herstel, want tegelijkertijd realiseerde je je daar tussen het puin, hoe verschrikkelijk veel werk er te verzetten was en hoe lastig het is materiële hulp te bieden op een heuvelachtig eiland als Lombok, waar eventuele graaf- en grondverzetmachines van ver moeten komen. Er ligt zoveel puin, wat nergens heen kan, dat er vaak weinig anders op lijkt te zitten dan het te laten liggen en hier bovenop weer nieuwe huizen te bouwen, die hopelijk beter bestand zijn tegen een volgende aardbeving. Een nieuw trapeziumvormig huis van bamboe ontworpen door de universiteit in Jakarta, was in aanbouw en zou beter bestand moeten zijn tegen het natuurgeweld.
Hartverwarmend was de dank die wij op de derde dag mochten ontvangen van de bevolking van Lombok Utara (Lombok Noord). Een paar honderd vrouwen hadden eten voor ons gemaakt, dat in een optocht met de schalen op hun hoofd naar een gezamenlijke plek werd gebracht. Daar werden doeken uitgespreid en het eten uitgestald, waarna alle mensen plaatsnamen. De vrouwen spraken geen woord Engels, maar maakten de bezoekers in gebarentaal duidelijk hoe je met je handen hun gerechten moest mengen en eten. Heerlijke vis en garnalen, allerlei spannende groenteprutjes, allemaal even lekker en natuurlijk heel scherp. Vervolgens trad de beste drumband van het eiland, mannen in prachtige kostuums van paars fluweel met veel rood en goud, voor ons op. Indrukwekkend was daarna de toespraak van de gouverneur van Noord Lombok, die ons verzekerde dat de inwoners niet bij de pakken neerzaten. De tegenslag van de aardbeving was juist een kans voor Lombok om sterker terug te keren, zei hij. ‘Lombok Bangkit!’ (Lombok sta op!)
Goodbye
Op woensdag 19 september leverden San en Frank mij alweer met de taxi af bij de fastferry, die mij naar het vliegveld van Bali zou brengen. De twee weken waren voorbij gevlogen. Het was zo gezellig met San en Frank en mijn nieuwe zeilvrienden, en ieder eiland bracht weer zoveel mooie nieuwe indrukken en ervaringen, dat ik nog weken langer had willen blijven. Maar de plicht riep en we namen snel afscheid. De veerboot stopte nog op Gili Trawangan, het Ibiza van Indonesië, waar drank en paddo’s vrij verkrijgbaar zijn, en veel jonge toeristen vanaf Bali een paar dagen naartoe gaan. Daar pikten de veerboot tientallen jonge Australische stellen op, nog zichtbaar uitgeblust van de party van de vorige avond, en niet heel gelukkig met de heftige golven tijdens de overtocht. Ik realiseerde mij hoe anders zij hun verblijf in Indonesië moesten hebben ervaren. Lieve Sandra en Frank, heel veel dank voor deze heerlijke, ontspannen en indrukwekkende vakantie! XXX
Blue Roger Blogs
01-06-2019 - Aankomst
25-05-2019 - Stoomschip Blue Roger
12-05-2019 - Terug in Spanje en Portugal
29-04-2019 - Met grote snelheid door de Middellandse Zee
19-04-2019 - Blue Roger terug in de Middellandse Zee
04-04-2019 - Terug in de Rode Zee, naar Suez.
09-03-2019 - Rode Zee
21-02-2019 - Van India naar Djibouti
03-02-2019 - Oversteek naar India
30-01-2019 - Thailand, één van de vele ware verhalen.
22-01-2019 - Mooi Thailand
09-01-2019 - Thailand, blog volgt over enige tijd.
26-12-2018 - Het ware verhaal op Langkawi.
22-12-2018 - Langkawi met Floor, Evelien, Martijn en Bowie.
14-12-2018 - Singapore en Maleisië
27-11-2018 - Eind van de Indonesië rally.
06-11-2018 - Het verhaal aan boord van Jan Willem en Marleen.
30-10-2018 - Belitung & Bangka
21-10-2018 - De orang-oetan
15-10-2018 - Bali en Bawean
12-10-2018 - Een droomreis. (Het ware verhaal van Ariëtte)
21-09-2018 - Flores, Sumbawa en Lombok
29-08-2018 - Het eiland Buton, Celebes.
21-08-2018 - Tifu op het eiland Buru
16-08-2018 - Spice Islands
03-08-2018 - Naar Indonesië
19-07-2018 - Op naar T.I.(Thursday Island)
14-07-2018 - Cairns
16-06-2018 - Whitsunday Islands en Magnetic Island.
04-06-2018 - Op weg naar de Whitsunday Islands
04-06-2018 - Het (ware) verhaal van Marjan en Theun.
22-05-2018 - In noordelijke richting langs de kust richting Fraser Island
14-05-2018 - Reparaties aan boord, familie aan boord
06-05-2018 - We are back!
03-11-2017 - Australië !
17-10-2017 - Nieuw Caledonië
05-10-2017 - Bula !
28-09-2017 - Het ware verhaal, deel 3;)
22-09-2017 - Tonga en naar Fiji
10-09-2017 - Walvissen
28-08-2017 - Oversteek van Bora Bora naar Niue.
15-08-2017 - De Society Islands (deel 2)
10-08-2017 - Society eilanden (deel 1)
24-07-2017 - Overtocht Tuamotus met gebroken verstaging
03-07-2017 - Markiezen
23-06-2017 - Pacific
20-05-2017 - Wachten in Panama
05-05-2017 - Cartagena
26-04-2017 - we staan in Zilt Magazine
24-04-2017 - Curacao
28-03-2017 - Naar de ABC eilanden
10-03-2017 - Naar het zuiden
25-02-2017 - Guadeloupe
12-02-2017 - St Kitts, Nevis en Antigua
30-01-2017 - Ontmoetingen
16-01-2017 - Het ware verhaal (deel 2)
15-01-2017 - Van Dominica en Guadeloupe naar Sint Maarten
11-01-2017 - Klussen op Martinique
03-01-2017 - In de Caribbean: Barbados en St Lucia
24-12-2016 - De oversteek over de Atlantische oceaan (4-21 december)
03-12-2016 - Voorbereidingen oversteek Atlantische oceaan
27-11-2016 - Tenerife en La Gomera
22-11-2016 - Het ware verhaal.... ;-)
19-11-2016 - De Canarische eilanden
11-11-2016 - De oversteek naar de Canarische eilanden
06-11-2016 - We pakken het weer op.
19-10-2016 - Een zwarte dag
05-09-2016 - In de Spaanse ria's
01-09-2016 - De eerste oversteek
28-08-2016 - Het buitenboord motortje
24-08-2016 - Kennismaking met Zuid Engeland
19-08-2016 - De eerste dagen
14-08-2016 - we zijn vertrokken
04-08-2016 - we maken plannen om te vertrekken
26-07-2016 - Huwelijksreis